Đầu năm 2003 công việc nuôi tổ yến đã bắt đầu phát triển ở Việt Nam và nảy nở vào 2011 cho đến tới bây giờ bởi rất nhiều người nhận ra được tầm cực kỳ quan trọng cũng như giá trị lợi nhuận cao của việc “nuôi trồng” - kinh doanh nuôi tổ yến. Tuy vậy, nuôi yến thật sự là một nghề không hề dễ dàng một chút nào, không phải người nào cũng có khả năng làm được. Cho nên những người bước đến công việc này phải là người lăn lộn, biết chịu khó và phải nắm được những kỹ thuật nuôi yến mới có cơ hội thành công. Quy tắc về kỹ thuật nuôi yến trải qua khá nhiều quy trình phức tạp như kỹ thuật xây dựng nhà yến, trại yến (thiết kế, đo đạt kích thước nhà - tổ - độ ẩm, phân chia gian phòng – giàn khung,...), lắp đặt thiết bị hỗ trợ, phân bố ánh sáng, điều chỉnh nhiệt độ cho hợp lý, xác định tọa độ tổ yến và đường bay,… Nhưng công việc này đều đòi hỏi gia chủ nuôi yến chắc chắn có và nắm vững. tổ yến phải được chăm non tốt và sống trong hoàn cảnh phù hợp thì mới có cơ hội phát triển, phát triển ổn định đồng thời sinh ra nhiều yến sào chất lượng, giàu giá trị dinh dưỡng. Dưới đây là những phương hướng chi tiết về kỹ thuật nuôi yến: * Xây dựng nhà yến, trại nuôi yến Kỹ thuật xây dựng nhà yến, trại nuôi yến được ví như là một khâu quan trọng nhất, nắm rõ vai trò then chốt trong kỹ thuật nuôi yến. - Vị trí xây dựng nhà yến, trại nuôi yến Để xây dựng nhà yến, trại nuôi yến đạt quy định kỹ thuật thì việc chọn lựa vị trí xây dựng chính là yêu cầu trước nhất. Theo việc nghiên cứu dựa vào đặc tính và tính thích nghi của chim yến từ các nhà khoa học nuôi yến sào hàng đầu nước ta, họ rút đến kết luận xây dựng nhà yến, trại nuôi yến cần phải đảm bảo các nhân tố: + Môi trường thoáng đãng, gần đồng ruộng, cây lá, hồ, biển, sông để tạo khả năng cho chim yến dễ tìm kiếm thức ăn, đặc biệt là mùa mưa gió. Bên việc đó phải tránh ra khu vực tụ họp xí nghiệp, xưởng sản xuất. + Thuộc trong khu vực chim yến luôn luôn tụ tập sinh sống, kiếm thức ăn hoặc dưới đường chim lượn + Nằm trong khu vực vô cùng an toàn không có sự xuất hiện của các loài chim ăn thịt khác như đại bàng, quạ, chim cắt,… + Nơi có độ ẩm, nhiệt độ, hướng gió thuận lợi với vấn đề thích hợp của chim yến - Hoàn cảnh khi xây nhà yến, trại yến Xây dựng nhà yến, trại nuôi yến có điểm cao không vượt qua 1200m so với mặt biển - Tiến hành xây dựng nhà nuôi yến,trại nuôi yến + Kích thước: Kích cỡ nhà nuôi yến, trại nuôi yến thường là 150 – 200m2. Đối với những chỗ có diện tích bé thì ngăn ra nhiều lầu (tối thiểu là 2 tầng), nhiều phòng óc để tăng nới trú ẩn. Mỗi lầu có độ cao từ 5 – 6m nhằm việc bảo đảm việc điều hòa nhiệt độ, độ ẩm và không khí. Hết thảy các lầu đều có những khoảng thông nhau để chim yến tự do bay. Phòng có diện tích tối thiểu là 4m x 4m, cao 3 – 4m, có cửa (20 x 20cm) thông nhau giữa các chỗ ở. + Độ đày của tường: Tường nhà, trại chim yến được xây bằng xi măng, vôi, cát trộn với tỉ lệ 1:2:3 có độ dày từ 20 – 25cm. + Hình thù: Tùy theo vị trí mà kỹ thuật xây dựng nhà yến, trại yến thường thường có hình dáng như khối chữ nhật hoặc khối ống. Mái nhà và nóc lợp bằng ngói và cũng có thể là tôn lạnh có màu xanh lá để giúp đỡ chim yến trú ẩn. + Cửa ra vào: Đối với người chỉ xây 1 cửa độc nhất, còn cửa ra vào cho chim yến thì có kích cỡ 30 x 20cm ít nhất hoặc 45 x 30cm (tối đa), đảm bảo không nên gây khó khăn gì khi chim bay ra vào. Phương hướng xây cửa cho chim hoàn toàn phụ thuộc vào hướng gió và đường chim bay. + Sàn nhà, trại chim không nên lát gạch nhưng đòi hỏi phải có một số chậu, bễ nước rộng nhằm điều hòa không khí và độ ẩm. + Gắn thêm nhiều xà gỗ trên mái nhà để mở mang diện tích làm tổ ẩn núp, nơi bám lại cho chim. Miễng gỗ có độ rộng từ 15 – 20cm và bề dày 1,5 – 2cm. Nên tốt nhất là sử dụng loại gỗ không mùi vì chim yến không thích nơi ở có mùi khác thường. + Dùng vôi màu trắng để bôi mặt bên ngoài tường mái nhà, trại chim yến tạo bởi cảm giác nhẹ nhàng, dễ chịu và rất khó phai nhạt. Mặt trong nhà nuôi yến không nên quét vôi nhưng có thể tô trát tường. + Nhiệt đô từ 27 – 29 độ C, độ ẩm từ 75 – 90% + Bao quang từng nhà, trại nuôi yến phải cần làm 1 mương nước nhỏ và hàng rào bảo vệ. + Phải hoàn tất công việc xây dựng nhà yến, trại yến trước 2 tháng mùa đẻ để phải mùi xi măng, vôi. * Dùng thiết bị hỗ trợ trong kỹ thuật xây dựng nhà nuôi yến, trại yến - Máy phun nước chuyện biệt cho nhà yến – trại yến PUW – 2300 nhằm hạn chế nấm móc, duy trì sự ổn định độ ẩm (75 – 90%) - Ẩm kế - nhiệt kế theo dõi ẩm độ và nhiệt độ trong nhà yến – trại nuôi yến - Máy đo ánh sáng - Đầu phát âm thanh thu hút bầy, đàn. - Dung dịch mùi hương kích thích chim yến bay về nhà, trại trú ẩn - Tố yến giả nhằm tác động chim làm tổ - Sàn gỗ lựa chọn loại gỗ xốp, mềm, rỗ mặt nhưng bảo đảm độ dẻo dai để móng chim của chim yến bám trụ và dễ dàng dính nước miếng của nó. - Bột rãi trên bề mặt sân tạo mùi vị quen thuộc với chim yến - Thuốc diệt côn trùng đảm bảo sự tuyệt đối an toàn cho chim yến. * Phân bố ánh sáng Ánh sáng chỉ sử dụng vào ban ngày. Bởi vì lúc sinh sản - ấp trứng – săn sóc cho tới khi chim còn non bay lượn được, chim yến không có thích ánh sáng nhưng cũng không muốn tối nên phải đảm bảo độ phân bố sáng cho hợp lý. Rất đặc biệt, chim yến không muốn để không ai nhìn thấy được tổ. - Độ sáng trong căn nhà, trại nuôi yến đạt tiêu chuẩn: +Ánh sáng 0.02 lu đối với việc yến mới lớn thuần chủng làm tổ + Ánh sáng từ 0.02 – 0.10 lux đối với tổ yến mới ấp + Ánh sáng 0.00 – 0.10 lux đối với yến bày đàn + Độ sáng 0.06 lux đối với yến biệt lập * Đảm bảo yến tránh xa nhiều động vật nguy hại - Xua đuổi mọi loại chim ăn thịt như quạ, đại bàn, cú mèo,… tránh xa căn nhà và trại nuôi yến hoặc có thể hủy diệt chúng - Chim yến rất sợ chuột…., do đó phải tìm nhiều cách diệt chuột.. để chúng nó không có cơ hội xuất hiện ở cửa sổ, trần nhà, nhà chim yến, ống thông gió,… - Tuyệt nhiên không cho mèo, bồ câu, thằn lằn xuất hiện quanh khu vực nhà, trại yến dưới mọi hình thức - Không cho trồng cây ăn quả quanh nhà yến, trại yến để chim dơi không có cơ hội đánh động, ăn trứng – chim yến non, quan trọng là để ý vào mùa khô. - Dùng thuốc diệt mọt, rệp và kiến để nó không xuất hiện ở mái nhà, trại yến. Cho đến lúc rệp, dán làm tổ trong tổ yến thì yến sẽ bỏ đi. - Không cho nhện kéo mạng nhện kín cửa yến đi lại và vị trí yến làm tổ * Xây dựng hệ thống bảo vệ nhà, trại yến. - Xây dựng rào ngăn, tường rào đảm bảo chung quanh trang trại, nhà yến - Cửa đi lại sử dụng cho người trong nhà, trại yến phải an toàn, bền bỉ. - Cửa ra vào dành cho yến phải có kích thước phù hợp, không quá bé nhưng không rộng quá. - Nóc nhà, mái nhà, trại yến bảo đảm lợp kín chắc chắn. Đây là kỹ thuật nuôi yến mà mọi người ai mong muốn nuôi và kinh doanh tổ yến phải nắm rõ để bảo đảm sự thành công cũng giống như bảo vệ giá trị dinh dưỡng tốt của tổ yến sào.
